Szukaj

Stulecie świętych papieży

Spośród 266 papieży, którzy na przestrzeni dwóch tysięcy lat sterowali Łodzią Piotrową, byli zarówno wielcy świadkowie Chrystusa, jak i tacy, których postępowanie siało zgorszenie. Jednak chyba w żadnym stuleciu nie było tylu świętych biskupów Rzymu, co w poprzednim. O tym wybitnie świadczy fakt, że po niedawnej beatyfikacji Jana Pawła I aż pięciu spośród dziewięciu papieży minionego stulecia zostało wyniesionych na ołtarze. 

Niespodziewane błogosławieństwo 

Państwo kościelne upadło w 1870 roku, po zjednoczeniu Włoch. Na łamach włoskiego tygodnika katolickiego „Avvenire” Mimmo Muolo pisał, że ten pozornie śmiertelny cios dla Watykanu spowodował, że papieże mogli skupić się na misji i posłudze, nie na dbaniu o świeckich interesach, co utorowało drogę do stulecia świętych papieży. 

Początek XX wieku zbiegł się z ostatnimi latami pontyfikatu zmarłego w 1903 roku papieża Leona XIII. Podczas jego misji przez Zachód błyskawicznie rozprzestrzeniła się rewolucja przemysłowa. Chociaż ona ogólnie poprawiła poziom życia dla milionów ludzi, wskutek niej wiele osób, w tym dzieci, pracowało w warunkach znanym nam z powieści Dickensa czy Reymonta. W odpowiedzi na cierpienie milionów robotników powstał komunizm. 

Encyklika Leona Rerum novarum (1891) była odpowiedzią zarówno na kapitalizmu, jak i marksizm. Papież przyznał robotnikom prawo do zrzeszania się w związkach zawodowych i do godnych zarobków oraz bezpiecznych warunków pracy, jednocześnie przestrzegając przed komunizmem. W XX wieku, kiedy dziesiątki milionów ludzi zostało zamordowanych przez Lenina, Stalina, Pol Pota, Mao czy innych czerwonych katów, jednoznaczne odrzucenie socjalizmu w Rerum novarum wydaje się prorocze. 

Następcą Leona został św. Piusa X. O ile renesansowi papieże często wywodzili się z wpływowych rodzin magnackich, Giuseppe Sarto pochodził z biednej, wielodzietnej rodziny wiejskiej. Przyjąwszy imię Pius X, nadal żył skromnie. 

Papież ten zasłynął przede wszystkim ze swojej miłości do Eucharystii. Lubił powtarzać, że Najświętszy Sakrament jest najkrótszą drogą do nieba. Pius X obniżył wiek (z 12 do 7 lat), w którym dzieci przystępują do Pierwszej Komunii Świętej. 

Świadectwo papieży w obliczu wojen i ludobójstw 

Benedykt XV został papieżem we wrześniu 1914, zaledwie miesiąc po zamachu Gavrilo Principa na arcyksięcia Franciszka Ferdynanda. 

Nowe technologie wojskowe – czołgi, okopy, broń chemiczna – spowodowały, że aż 14 mln osób poległo podczas I wojny światowej. 

Papież był głosem wołającym na pustyni, ciągle apelując o pokojowe rozwiązanie konfliktu europejskiego. Jego troska o pokój jednak nie ograniczała się do doniosłych słów – Benedykt XV hojnie wspierał inicjatywy pomocy humanitarnej. W pierwszym roku wojny apelował do stron wojujących o zawieszenie broni, a gdy Turcy dokonywali ludobójstwa półtora miliona Ormian, wysłał list do samego sułtana z prośbą o opamiętanie się. W obu przypadkach proroczy głos papieża został zlekceważony. 

Następca zmarłego w 1922 roku Benedykta XV, Pius XI, zdobył uznanie jako odważny przeciwnik totalitaryzmów jeszcze zanim został papieżem. W 1920 jako nuncjuszem apostolskim w Warszawie Achille Ratti był jednym z zaledwie dwóch dyplomatów (obok ambasadora Turcji), którzy nie uciekli ze stolicy przed najazdem bolszewików. 

Chociaż Pius wynegocjował z Mussolinim powstanie niezależnego państwa watykańskiego, szybko pozbył się złudzeń co do włoskiego dyktatora. Kiedy w 1938 roku Mussolini wprowadził daleko idące ustawy antyżydowskie, papież głośno protestował. 

W 1937 roku Pius napisał antyhitlerowską encyklikę adresowaną do wiernych w Niemczech pt. Mit brennender sorge. Dokument ten krytykował nazistowski imperializm oraz rasizm i spowodował, że rozwścieczony Hitler rozpętał antykatolicką kampanię. 

Spośród wszystkich papieży XX wieku, Pius XII niewątpliwie wzbudza najwięcej kontrowersji ze względu na jego brak jednoznacznego słownego potępienia hitlerowskich Niemiec. Jednak sam papież bezpośrednio uczestniczył w akcjach ratunkowych, ukrywając tysiące Żydów w rzymskich klasztorach oraz samym Watykanie i Castelgandolfo. 

Po II wojnie światowej Pius XII był postrachem komunistów. Podczas wyborów parlamentarnych w 1946 roku apelował do włoskich wiernych, by głosowali na chadecję, co uniemożliwiło zwycięstwo partiom komunistycznym. Ponadto Pius XII ostro potępiał dyktatury za Żelazną Kurtyną. 

Papieże Soboru 

Zwołanie II Soboru Watykańskiego było dziełem wybranego w 1958 roku św. Jana XXIII. Dużo wcześniej papież Roncalli pokazał swoje święte oblicze: będąc delegatem apostolskim w Turcji i Grecji, interweniował u SS-manów, by uratować greckich partyzantów przed egzekucją i pomógł tysiącom europejskich Żydów zdobyć wizy, dzięki czemu mogli uciec z okupowanej przez hitlerowskie Niemcy Europy. 

Jan XXIII zasłynął jako Il papa buono, dobry papież. Poprzez Sobór szeroko otworzył drzwi Kościoła na świat. Kiedy w 1962 roku świat stanął przed groźbą wojny nuklearnej podczas kryzysu kubańskiego, Jan XXIII był ważnym mediatorem pomiędzy Chruszczowem a Kennedym, tym samym przyczyniając się do oddalenia groźby potencjalnie najbardziej niszczącego konfliktu w historii. 

W niespokojnych latach 1963-1978 Kościołem kierował św. Paweł VI. Wówczas z jednej strony grupa schizmatycznych katolików pod przywództwem abp. Lefebvre’a kwestionowała Sobór, a z drugiej na Zachodzie wiele osób ostentacyjnie porzucało wiarę swoich przodków. Paweł VI wykazał się Salomonową mądrością, jednocześnie trzymając się wiernie nauczania Kościoła, z drugiej wprowadzając w życie najważniejsze postanowienia soborowe, jak deklaracje o wolności religijnej oraz o innych religiach czy wprowadzając liturgię w językach narodowych. 

Najkrótszy, bo zaledwie 33-dniowy pontyfikat XX wieku, bł. Jana Pawła I, pozostawił trwały ślad. Sam pochodzący z ubogiej rodziny Albino Luciano jako patriarcha wenecki wspierał robotników przemysłowych w ich walce o godne warunki życiowe. Podczas swojej krótkiej posługi na Tronie Piotrowym ujął świat swoją skromnością i emanującym dobrem uśmiechem. 

Stulecie świętych papieży spektakularnie zakończyło się pontyfikatem św. Jana Pawła II. O wielkich zasługach papieża z Polski napisano wiele książek, warto jednak najważniejsze pokrótce przypomnieć. 

Historycy są zgodni, że pierwsza pielgrzymka Jana Pawła II do Polski (1979) miała kluczowe znaczenie w upadku komunizmu w Europie Środkowo-Wschodniej. Tego samego zdania byli najważniejsi świadkowie tamtych wydarzeń: Ronald Reagan, Michaił Gorbaczow, Lech Wałęsa, Vaclav Havel, Helmut Kohl. Podobnie wizyty Wojtyły do rządzonych przez dyktatury wojskowe krajów jak Chile, Filipiny, Haiti czy Paragwaj, podczas których ostro potępiał łamanie praw człowieka, przyczyniły się do pokojowego upadku tamtejszych reżimów i powrotu do demokracji. 

Św. Jan Paweł II odbył podróże do 129 krajów świata, głosząc Ewangelię prawie wszystkim narodom ziemi. Mocnymi słowami apelował o pokojowe rozwiązanie konfliktów, jak np. podczas amerykańskiej inwazji Iraku w 2003 roku. Budował zgodę między religiami, będąc pierwszym papieżem, który przekroczył progi synagogi, meczetu czy kościoła protestanckiego i odbył pielgrzymki do krajów w większości prawosławnych. 

W ostatnich latach, kiedy skandale seksualne z udziałem duchownych wstrząsnęły wiernymi na całym świecie, Jan Paweł II rozpoczął proces oczyszczenia Kościoła, co pokazała Paulina Guzik w swoim świetnym filmie Szklany dom. 

Dotąd żadne stulecie tak nie obfitowało w przemocy jak poprzednie. Jednak Bóg nie pozostawił człowieka samego. W wieku wzmożonego działania Szatana, powiew Ducha Świętego spowodował, że Kościołem kierowało dziewięciu odważnych i świętych przyjaciół Boga i człowieka.  

Ostatnio opublikowane na naszej stronie

Subscribe
Powiadom o
guest
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments
Skip to content